‘Inclusie? Ik word achterdochtig wanneer iedereen een begrip omarmt’
Manuela Kalsky noemt zichzelf een realistische idealist. Ze wil van een ‘of-of’ naar een ‘en-en’ samenleving, waarin verschillen er mogen zijn.
Hassnae Bouazza - 2 september 2022
‘In alle religies delven vrouwen het onderspit, ook in het Joodse geloof, de islam en het boeddhisme’
De hunkering naar zelfontplooiing loopt als een rode draad door het leven van theoloog Manuela Kalsky. Maar, zegt ze, ‘het is je individualiteit ontwikkelen, niet je individualisme, zoals we nu al te vaak zien.’
Volzin, Nieuw Wij, Lazarus en De Linker Wang spreken bij veel progressieve gelovigen tot de verbeelding. Ze wortelen in (christelijk) geloof en willen bruggen slaan. Hoe staan deze tijdschriften en websites er op dit moment voor?
‘Pas als je verschillen kunt aanvaarden, kun je gelijkwaardig met elkaar praten. Anders is er altijd het gevaar dat minderheden zich moeten aanpassen aan de dominante cultuur.’ Nieuw Wij wil dat laatste juist voorkomen, vertelt Manuela Kalsky, hoogleraar theologie en samenleving en voorzitter en mede-oprichter van het platform.
Het doel van Nieuw Wij is om wij-zij tegenstellingen in de samenleving te overbruggen en verbinding tot stand te brengen. Het gaat op de site over levensbeschouwelijke diversiteit. Kalsky: ‘We hebben in 2008 meteen een moslim, hindoe, jood, protestant, katholiek en seculier iemand in de redactie van Nieuw Wij gevraagd. Zodat iedereen een stem krijgt en we oprecht konden zeggen: de vragen die we stellen zijn ónze vragen. Dat is ook nu weer actueel als we het hebben over racisme en Black Lives Matter. Wij willen mensen bij elkaar brengen om elkaar beter te begrijpen en onze verschillen niet louter als bedreiging te zien maar ook als kans.’
“De Nederlandse kerken kampen al jaren met sterk teruglopende bezoekcijfers. Toch betekent dat niet dat Nederland er minder religieus op geworden is. Maar liefst 64 % van de Nederlandse bevolking geeft zelf aan religieus te zijn. Daarvan is 41 % mono-religieus en 23 % ‘flexibel-gelovig’. Laten we eens kijken naar dat ‘nieuwe geloven’.”
Background: As part of the International Higher Education Interfaith Leadership Forum, in September 2016 Melody Fox Ahmed conducted an interview with Manuela Kalsky, who is a professor at Vrije Universiteit Amsterdam. Kalsky, whose current research focuses on multiple religious belonging, discusses her experiences with interfaith work in the Netherlands.
Please tell us about your current work/role, and in what capacity it influences/incorporates interfaith efforts?
De Katholieke Universiteit van Leuven (Thomas) had een interview met Manuela over de Glossy 'MIX, flexibel geloven'.
Thomas had een gesprek met de Duits-Nederlandse theologe prof. dr. Manuela Kalsky, die verbonden is aan de Vrije Universiteit Amsterdam - waar ze de Edward Schillebeeckx leerstoel bekleedt, - en aan het Amsterdams Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving. Samen met haar collega’s voert ze er onderzoek uit naar hoe in tijden van godsdienstextremisme de verschillen tussen religies op een constructieve wijze kunnen worden samengebracht. Vaststelling is dat heel wat mensen in de huidige superdiverse maatschappij creatief omgaan met de veelheid aan religieuze tradities en zich in hun spirituele zoektocht door die veelheid positief laten inspireren. In mei van dit jaar werd n.a.v. dit onderzoek de glossy Mix uitgegeven. Wij grijpen Mix aan als een goeie gelegenheid om even wat vragen over flexibel geloof af te vuren. En misschien is het magazine wel een ideaal nieuwjaarsgeschenk.